1-ва Скопска - МТМ Телевизија

Невиден колапс на електроенергетскиот систем ги погоди Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и Албанија. Се сомнева дека – во моментот кога кај сите работат клима уредите, а потрошувачката е огромна – некои далноводи испаднале од системот.

Засега нема официјални информации што го предизвикало колапсот на електроенергетскиот систем кој во петокот остави без струја големи делови од четирите балкански држави.

Директорот на Националниот диспечерски центар на електропреносниот систем на Црна Гора, Ранко Реџиќ, вели дека „вакво нарушување не е забележано триесет години“.

„Проблемот беше од регионален размер и зафати големи делови од Црна Гора, Албанија, Босна и Херцеговина и значителен дел од Хрватска. Засега немаме информации што го предизвикало овој настан. Имаше прекин на струја, откажаа некои елементи, во системите во околината и во нашиот систем. Тие елементи ги вративме под напон“, рече Реџиќ и додаде дека се уште се истражува причината, пишува „Дојче Веле“.

Тој се осврна и на информациите дека недостатокот на енергија настанал како последица на голем пожар во близина на 400 kV далновод на непристапен терен на границата меѓу Црна Гора и Босна и Херцеговина.

„Тоа се уште се истражува. Многу е можно тоа да се случило“, рече тој, додавајќи дека Црна Гора се уште нема информации дека причината доаѓа од оваа земја.

„Во моментот кога ќе се формира комисијата и ќе заврши истрагата, ќе знаеме што се случило и како се одвивало се. Засега нема причина да се верува дека причина за колапсот е човечкиот фактор“, заклучи Реџиќ.

Телевизија Н1 ја пренесува изјавата на црногорскиот министер за енергетика Саша Мујовиќ кој вели дека проблемот настанал како „резултат на големото зголемување на дневниот товар и високите температури“.

„Кога ги имате тие два примерока поврзани еден со друг, тогаш имате ситуација да не можете правилно да пренесете струја низ далноводите, односно далноводите се преоптоварени и доаѓа до нивни прекини. Распадот на едниот вод значи преоптоварување на другиот и така се случи ова“, вели Мујовиќ.

Независниот систем-оператор на Босна и Херцеговина соопшти дека причина за прекинот на снабдувањето со електрична енергија е „проблем во преносната мрежа во регионот и преоптоварување на клучните 400 kV интерконективни линии“. Ова резултираше со „каскадно пренесување на нарушувања“ на Електроенергетскиот систем на Босна и Херцеговина.

Поголемиот дел од оваа земја остана без струја, поради што дојде до колапс во сообраќајот во многу градови. Во Сараево, како што пренесуваат тамошните медиуми, неколку луѓе со часови останале заробени во лифтови, додека некои делови од градот останале без вода и тоа во ден кога биле забележани рекордно високи температури.

Прекинот се прошири и во Хрватска, со која Босна и Херцеговина има најголем број меѓусебно поврзувачки далноводи, поради што речиси цела Далмација остана без струја.

„Со оглед на тоа што БиХ, дел од Хрватска, Црна Гора и Албанија испаднаа од целиот напон, се утврдуваат деталите и причините. Нашите служби не утврдија дека има некаков вид на дефект кај нас“, изјави министерот за економија на Хрватска, Анте Шушњар.

Директорот на Секторот за управување со хрватскиот електроенергетски систем Данко Блажевиќ вели дека за овој случај е покрената истрага на европско ниво.

„Дел од работата на операторите на преносните системи е веднаш да реагираат и имавме телеконференција на европско ниво. Се случи несреќен сплет на околности што два далноводи, едниот во Црна Гора, другиот во Албанија, згаснаа за кратко време“, објасни Блажевиќ.

Албанската министерка за енергетика Бељинда Балуку рече дека има дефект на интерконекторот меѓу Албанија и Грција и дека слушнала за слични околности во Црна Гора и делови од Хрватска и Босна и Херцеговина.

„Истрагата ќе потрае, но раните анализи сугерираат дека големи количини на енергија во преносниот систем и многу високи температури го создадоа овој технички проблем“, рече Балуку.

Зборувајќи за тоа како можеше да дојде до ваков колапс, експертот за енергија и поранешен генерален директор на Електропривреда БиХ Амер Јерлагиќ вели дека вакви дефекти на системот се случуваат во лето.

„Веројатно поради голема потрошувачка на енергија имало големо оптоварување, а ако имало дефект, односно дефект на далноводот поради преоптоварување, тогаш тоа се пренесувало низ целиот регион според системот домино ефект“, изјави Јерлагиќ за БХ. Радио 1.

Експертите предупредуваат дека во последните две години побарувачката на струја е зголемена за повеќе од 20 проценти.